Impactnetwerk communicatie – BIGBANG in het communicatieuniversum
15 september 2022

Het zijn vooral de vragen die nadreunen. Van die vragen die je elkaar en jezelf in het werk niet vaak stelt. Indringend, ontroerend, verontrustend, scherp, lief.
Dat begon al toen we binnenkwamen in een prachtige zaal in het Forum. We belandden tussen de sterren, keken van een afstandje naar de aarde en dus naar onszelf. Het werd stil toen er zinnen op het immense scherm verschenen. Leeft de mens in vrijheid? Zijn mijn vrienden er ook? Ben ik hier met een reden? En meer. Het scherm vulde zich met onze antwoorden op de opdracht die we van tevoren hadden gekregen van Loes Damhof:
Je valt in een diepe slaap. Dertig jaar later word je wakker in een voor jou onbekende wereld. Om de wereld te begrijpen, mag je één vraag stellen aan iets of iemand. Let op: de vraag is alleen met ja of nee te beantwoorden. Welke vraag stel jij?
Wat we ook voorspellen, dromen, ons indenken, het is allemaal verbeelding. Niet meer, niet minder.
Stilte, reflectie, kijken in je eigen kern, daartoe riep de opdracht ons op en zo begon onze kennismaking met Futures Literacy:
‘the capability of imagining diverse and multiple futures, and using futures as lenses through which we look at the present anew.’
UNESCO ontwikkelde Futures Literacy, innovatiepionier Loes en haar team namen ons er een middag in mee.
Wat hebben we te leren als er niets meer te luisteren valt?
De toekomst bestaat niet.
We hebben alleen onze verbeelding.
Met deze zinnen trok Loes ons onze ervaring in. Alleszeggende zinnen zijn het. Want wat we ook voorspellen, dromen, ons indenken, het is allemaal verbeelding. Niet meer, niet minder.
En we gíngen voorspellen en we gíngen dromen, over de toekomst van het communicatievak. Om vervolgens uit een heel andere hoek geconfronteerd te worden met een scenario dat geen van ons had kunnen verzinnen: een toekomst waarin we het vertrouwen in het gesproken en geschreven woord zijn verloren. Waarin we alleen nog communiceren met beweging. Zoals Juersson ons voordeed met zijn prachtige dans.
Met dat scenario gingen we aan de slag. Stelden we elkaar nieuwe vragen, heel andere vragen dan eerder. Ze gingen niet meer over technologie, over systemen, over doelgroepen. We doken diep onder de waterlijn. Kwamen terecht in ons wereldbeeld, in het hart van ons vak, in ons eigen hart. Wat hebben we te leren als er niets meer te luisteren valt? Is er nog een manier van communiceren die we niet kennen? Hoe kan communicatie bijdragen aan rust in de wereld? Wat hebben we elkaar straks nog te vertellen?
Er gebeurde iets dat de inhoud ver overstijgt, iets universeels en tegelijkertijd heel persoonlijks.
Natuurlijk, ook dit was maar een scenario, waarvan we helemaal niet weten of dit onze toekomst is. Maar ik krijg nog steeds kippenvel als ik eraan terugdenk. Er gebeurde iets dat de inhoud ver overstijgt, iets universeels en tegelijkertijd heel persoonlijks.
De dans die ons zo ontroerde,
de nieuwe blik die ik in ogen zag,
het beeld van elkaar dat ik voelde bewegen door de zo andere gesprekken,
het besef dat ons vak over iets heel anders gaat dan wat we aan het oppervlak zien en waar we vaak zo druk mee zijn.
Mooi hoe Loes ons uitnodigde om daar veel vaker letterlijk bij stil te staan.
Ja, onze BIGBANG dreunt nog wel even door. Ik voel ze steeds weer opkomen, die indringende, ontroerende, verontrustende, scherpe, lieve vragen over ons vak.
Agnes Nanninga
Nog even mee-na-big-bangen?
De aftermovie zie je hier.
Loes zelf horen over Futures Literacy? Bekijk haar TedTalk!